Sunday, 6 October 2013

महाराष्ट्रातील प्रमुख शहरे भाग - १

महाराष्ट्र हे देशातील आकाराने तिसरे मोठे राज्य असून देशातील सर्वात औद्यीगिक व प्रगत राज्य आहे

राज्यातील काही प्रमुख शहरे पुढीलप्रमाणे :
१ - मुंबई:
  • प्रमुख नदी - नाही
  • मुंबई ही राज्यची राजधानी आहे तर देशाची आर्थिक राजधानी असून पश्चिम किअन्रवरिल महत्त्वाचे अंतरराष्ट्रीय बंदर आहे
  • मुंबई हे कापड गिरण्याचे केंद्र आहे त्याचप्रमाणे मुंबई विद्यापीठ, मुंबई उच्च न्यायालय, तुर्भे तेल शुद्धीकरण केंद्र
  • सात बेटांचे शहर म्हणून प्रसिद्ध, ऑगस्ट क्रांती मैदान, सनजत गांधी राष्ट्रीय उद्यान, हंगिग गार्डन, राणीचा बाग, तारापोरवाला मत्स्यालय इत्यादी प्रेक्षकीय  ठिकाणे
  • गेट वे ऑफ इंडिया भारताचे प्रवेशद्वार त्याचप्रमाणे देशातील सर्वाधिक लोकसंख्येचे शहर
२ - पुणे:
  • प्रमुख नद्या - मुळा व मुठा 
  • विद्येचे माहेरघर, सांस्कृतिक केंद्र, पेशव्यांची राजधानी
  • बालभारती, राष्ट्रीय रासायनिक प्रयोगशाळा, वेधशाळा, भोसरी, आकुर्डी, खडकी, पिंपरी-चिंचवड येथे औद्योगिक वसाहती
  • शनिवार वाडा, राजा केळकर संग्रहालय, सारसबाग, पर्वती, खडकवासला येथे राष्ट्रीय संरक्षण प्रबोधिनी
  • फिल्म व टेलीविजन संस्था, कात्रज सर्पोद्यान, बालेवाडी क्रीडा संकुल,
  • जवळच आळंदी येथे संत ड्यानेश्वर तर देहू येथे सनात तुकारामांची समाधी 
३ - नागपूर
  • प्रमुख नदी - नाग
  • महाराष्ट्राची उप-राजधानी, राज्य विधीमंडळाची हिवाळी अधिवेशनाचे स्थळ, मुंबई उच्च न्यायालयाचे खंडपीठ
  • देशातील सर्वात मोठी संत्र्याची बाजारपेठ, सीताबर्डी किल्ला, कापड गिरण्या, हातमागाचे केंद्र, रामटेक येथे श्री रामांचे मंदिर
  • देशाच्या मध्यस्थानी असल्यामुळे लोहमार्गाचे प्रमुख ठिकाण, रामटेक येथे कवी कालिदास संस्कृत विद्यापीठ
  • खापरखेडा व कोरडी औष्णिक वीज केंद्रे, आंबेडकर यांनी बौद्ध धर्म येथेच स्वीकारला
४ - वर्धा
  • प्रमुख नदी - धाम 
  • सेवाग्राम येथे गांधीजींचा आश्रम तर पवनार येथे आचार्य विनोबा भावेंचा परमधाम आश्रम 
  • राष्ट्रभाषा प्रचार समितीचे केंद्र, हिंदी विश्वविद्यालय
५ - नाशिक 
  • प्रमुख नदी - गोदावरी 
  • सिंहस्थ कुंभमेळ्याचे ठिकाण, चाळणी नोटा व तिकिटे छापणारी सिक्युरिटी प्रेस
  • ओझर येथे मिग विमानाचा कारखाना, गंगापूर येथे पहिले मातीचे धरण, द्राक्षे उत्पादन, एकलहरे येथे औष्णिक वीज केंद्र
६ - औरंगाबाद
  • प्रमुख नदी - नाही 
  • ५२ दरवाजांचे शहर, बिबीका मकबरा, पाणचक्की हि प्रेक्षणीय स्थळे, अजिंठा-वेरूळ लेणी, दौलताबाद किल्ला हिमरू शालू त्याचप्रमाणे मुंबई उच्च न्यायालयाचे खंडपीठ
  • २०१० मध्ये नहार-ए-अंबरी या ऐतिहासिक पाणीयोजनेस राष्ट्रीय वारसा म्हणून मंजुरी
  • महाराष्ट्राची पर्यटन राजधानी
७ - अमरावती 
  • प्रमुख नदी - नाही 
  • गाडगे बाबांची समाधी, प्रसिद्ध हनुमान आखाडा, कुष्ठ रोग्यांसाठी शिवाजीराव पटवर्धन यांचे तपोवन
  • कापसाची मोठी बाजारपेठ, मोझरी येथे राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराजांची समाधी

No comments:

Post a Comment