नचिकेत मोर समिती

कोणी स्थापन केली - रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने
कशासाठी - वित्तीय सर्वसमावेशकता आणण्यासाठी
केव्हा - २३ सप्टेंबर २०१३

नचिकेत मोर - ICICI बँकेचे माजी कार्यकारी संचालक
शिफारसी -

1. 'क्लास बँकिंग'ला पर्याय देणारा 'मास बँकिंग'चा प्रयोग म्हणून अत्यल्प उत्पन्न असलेली कुटुंबे व लघुत्तम व्यावसायिकांसाठी विशेष बँकेच्या रचनेची शिफारस
2. कमाल रु. ५०,०००/- रुपये खात्यात शिल्लक असेल अशा आर्थिक वर्गासाठी ठेव व कर्ज सोयी देणाऱ्या विशेष बँका असाव्यात
3. 'होलसेल बँका' अशीही एक बँकांची वर्गवारी केली जावी, जेणेकरून निन्म आर्थिक स्तरासाठी वाहिलेल्या विशेष बँकासाठीचा निधीचा स्त्रोत खुला होईल
4. लक्षणीय म्हणजे प्राधान्यक्रमाने कर्ज वितरण म्हणजे शेतकरी, लघुउद्योजक, निर्यातदार, ग्रामीण व वंचित घटकांना बँकांनी त्यांच्या एकूण वितरीत कर्जाच्या ५०% पूर्वीचे इतके कर्ज वितरीत केले जावे
5. १ जानेवारी २०१६ पर्यंत १८ वर्षाच्या पुढे वय असलेल्या प्रत्येकाकडे स्वतंत्र, पूर्ण सेवा असलेले सुरक्षित इलेक्ट्रोनिक बँक खाते असले पाहिजे
6. देशातील कोणत्याही भागात प्रत्येकाला १५ मिनिटे चालण्याचा अंतरावर पैसे काढण्याची, भरण्याची व बिले भरण्याची सोय असली पाहिजे
7. अल्प उत्पन्न कुटुंबांसाठी 'पेमेंट बँक' हवी, अशी बँक सुरु करण्यासाठी किमान ५० कोटी भांडवल आवश्यक
8. कृषी कर्जावरील व्याजमाफीची पद्धत बंद करून ते शेतकऱ्यांपर्यंत फायदे पोहचवले पाहिजेत
9. आधारकार्ड असल्यावर बँकेत खाते लगेच उघडले गेले पाहिजे
10. ग्राहकांच्या तक्रारींच्या निवारणासाठी अर्थमंत्रालयाच्या अखत्यारीत वित्तीय निवारण संस्था असावी