Friday, 6 September 2013

महाराष्ट्राचा भूगोल भाग - १

महाराष्ट्र राज्याची प्रमुख वैशिष्ठ्ये:
  • महाराष्ट्राची भूमी बेसाल्ट या प्रमुख खडकापासून बनलेली आहे 
  • कोकणात जाम्भा चीरा अढाळतो
  • राज्यातील कळसूबाई हे सर्वोच्च शिखर उंची - १,६४६ मी
  • दख्खन पठारावर कापसाची काळी कसदार मृदा आढळते; तिला रेगुर म्हणतात
  • माथेरान, महाबलेश्वर यासारखी थंड हवेची ठिकाणे
  • अंबोली, सिंधुदुर्ग येथे राज्यातील सर्वाधिक पाउस
  • बुलढाना जिल्ह्यातील 'लोणार' हे उल्कपातामुले निर्माण झालेले खारट पाण्याचे सरोवर
  • तापी, गोदावरी, वैनगंगा, वर्धा, भीमा, कृष्णा या प्रमुख नद्यांनी राज्याला सुफलाम सुजलाम केले आहे
  • पूर्व विदर्भ साग, बांबू यांच्या वनासठी तसेच कोळसा, लोह व मंगनीज या खानिजानी समृद्ध आहे
  • शेती हा राज्यातील प्रमुख व्यवसाय 
  • ज्वारी, बाजारी, तांदुळ, गहू ही प्रमुख पीके
  • ऊस, कापूस, तंबाखू, गलीत धान्ये ही नगदी पीके
  • कापड गिरण्या व साखर कारखान्याची रेलचेल
  • फळ लगावडित महाराष्ट्र देशात अग्रेसर
  • नागपुरची संत्री, जळगावची केळी, नाशिक - संगलीची द्राक्षे, रत्नागिरिचा हापूस प्रसिद्ध आहे
  • मुंबई हे देशातील प्रमुख औद्योगिक व व्यापारी शहर आहे
  • मुंबई - महाराष्ट्राची प्रशासकीय राजधानी व देशाची आर्थिक राजधानी
  • नागपुर - ही महाराष्ट्राची उपराजधानी, आंबेडकर यांनी बौद्ध धर्म याच नागभुमितच स्वीकारला
  • कोयना विजकेंद्र, जायकवाडी धरण, तारापुर अणुवीज केंद्र, अरबी समुद्रातील बॉम्बे हाय तेलक्षेत्र
  • इतर अनेक उद्योगानी राज्याच्या वैभवात भर टाकली आहे 
  • एतिहासिक साक्ष देणारे मुरुड जंजिरा, सिंधुदुर्ग, शिवरायांचे जन्मस्थान शिवनेरी, रायगड किल्ले 
  • समर्थ रामदासांच्या वास्तव्याने पुनीत झालेला सज्जनगड आदि प्रेक्षणीय किल्ले 
  • शिरवाडकर, खांडेकर, पु ल देशपांडे यानि मराठी राजभाषा समृद्ध केलेली आहे 
  • शाहू, फुले, आंबेडकर यानि समाजसुधारनेची बीजे मराठी मातीत रुजविली 

No comments:

Post a Comment